Suriye’de yaklaşık 10 bin IŞİD mensubu cezaevlerinde tutulurken, aileleri de sayısı 50 bini aşan bireylerle çeşitli kamplarda gözetim altında yaşıyor. Bölge ülkeleri, bu durumun doğurduğu güvenlik risklerini azaltmak amacıyla önemli bir iş birliği süreci başlattı.
Antalya'da Kritik Güvenlik Toplantısı
13 Nisan’da Antalya’da düzenlenen Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Güvenlik Mekanizması toplantısı, Suriye’deki IŞİD kamplarına dair çözüm arayışında önemli bir adım olarak öne çıktı. Toplantıya, Türkiye ve Irak’ın dışişleri, içişleri, savunma bakanlıkları ile istihbarat birimleri katıldı. Irak tarafından ayrıca Haşdi Şabi ve IKBY temsilcileri de hazır bulundu.
Toplantı, Suriye, Türkiye, Irak, Ürdün ve Lübnan’ın dahil olduğu “Beşli Mekanizma”nın çalışmalarını hızlandırdı. Bu mekanizma, IŞİD tehdidini bertaraf etmek ve bölgesel güvenliği sağlamak adına Suriye topraklarında ortak bir operasyon merkezi kurulmasını gündemine aldı.
Ortak Komite Kurulması Kararlaştırıldı
Toplantı sonrası yayımlanan ortak bildiride, Suriye’deki el-Hol, Roj ve diğer IŞİD kamplarına acilen çözüm bulunması gerektiği vurgulandı. Bu kapsamda tarafların, süreci yönetmek amacıyla ortak bir komite kurulması konusunda mutabık kaldığı açıklandı.
Kamplar ve cezaevlerinin kontrolü, ABD destekli ve YPG'nin ana gücünü oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından sağlanıyor. Türkiye ise YPG’yi terör örgütü olarak tanımlıyor ve ABD’ye bu yapıyla iş birliğini sonlandırma çağrısını sürdürüyor. Ankara, Şam yönetimi ile YPG arasında kurulan temasları da yakından izliyor.
IŞİD üyeleri ve ailelerinin yüzde 80’inin Irak ve Suriye vatandaşlarından oluştuğu belirtiliyor. Bu iki ülkenin, vatandaşlarıyla ilgili süreci doğrudan yönetme potansiyeli, kampların tahliyesi ve tutukluların durumu açısından büyük önem taşıyor.
Irak Dışişleri Bakanı Fuat Hüseyin, Antalya Diplomasi Forumu’nda yaptığı açıklamada, Irak’ın kendi vatandaşlarını geri almaya hazır olduğunu belirtti. Kamplarda Avrupa ülkeleri vatandaşlarının da bulunması, sürecin yalnızca bölge ülkeleriyle sınırlı kalmaması gerektiğini gösterirken; Türkiye, tüm ülkeleri sorumluluk almaya çağırdı.