Türkiye ve ABD vatandaşı Daron Acemoglu ile Simon Johnson ve James Robinson, kurumların nasıl oluştuğu ve refahı nasıl etkilediği konusundaki etkili araştırmaları nedeniyle 2024 Nobel Ekonomi Ödülü'ne layık görüldü.
Daron Acemoğlu’na Nobel!
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 14 Ekim'de yaptığı duyuruda, ulusların başarısını veya başarısızlığını şekillendiren politik ve ekonomik faktörler konusunda yaptıkları çığır açıcı çalışmaları takdir etti.
Nobel komitesi, kurumlar ve refah konusundaki çalışmalarından dolayı ekonomistleri ödüllendirdi.
Alfred Nobel Anısına İsveç Merkez Bankası Ekonomi Bilimleri Ödülü olarak bilinen ödül, üçlünün kurumların anlaşılmasına ve ekonomik kalkınmadaki önemli rollerine katkılarını vurgularken, ödülü alanlardan birinin Türk vatandaşı olması gurur kaynağımız oldu.
 |
Akademi, ödülün "kurumların nasıl oluştuğu ve refahı nasıl etkilediğine dair çalışmalar" için verildiğini açıklayarak, bazı ülkelerin ekonomik olarak neden başarılı olurken diğerlerinin neden başarısız olduğunu aydınlattı.
Araştırmada ayrıca sömürgeleşmenin birçok toplumun kurumlarında nasıl değişikliklere yol açtığı, bazılarının sömürüyü hedeflerken, bazılarının da kapsayıcı siyasi ve ekonomik sistemler için temel oluşturduğu incelendi.
Komite, ülkeler arasındaki refah farklılıklarının çoğunlukla bu dönemde “kapsayıcı kurumlar” mı yoksa “sömürücü kurumlar” mı geliştirdikleri ile ilişkili olduğunu vurguladı.
2024 Nobel Ekonomi Ödülü Sahipleri 1 Milyon Dolarlık Ödülü Paylaştı
Daron Acemoğlu, Johnson ve Robinson 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1 milyon dolar) tutarındaki ödülü paylaşacaklar. Toplu araştırmaları, refahı şekillendirmede siyasi ve ekonomik kurumların rolünü vurgularken, çalışmaları kurumsal çerçevelerin ulusal kalkınmayı nasıl yönlendirebileceği veya engelleyebileceği konusunda değerli datalar sağlıyor.
Üçlünün2012 yılında yayımladığı "Uluslar Neden Başarısız Olur" eseri de 2024 Nobel Ekonomi Ödülü'nü almada önemli bir rol oynadı. Acemoğlu ve Robinson, kitapta siyasi ve ekonomik kurumlardaki farklılıkların bazı ülkelerin neden diğerlerinden daha zengin olduğunu açıkladığını savunuyor.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, araştırmalarının uluslar arası ekonomik eşitsizliğin anlaşılması için önemli perspektifler sunduğunu belirterek övgüde bulundu.
