Küresel Diyabet Oranlarında Endişe Verici Artış
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile işbirliği içinde yapılan ve Lancet dergisinde yayımlanan küresel çalışmada, diyabet oranlarının 1990’dan bu yana iki katına çıktığı ortaya kondu.
- 2022 İtibarıyla Oranlar:
- Yetişkinlerde diyabet oranı: %14
- 800 milyonun üzerindeki diyabetli kişi sayısı
- En Büyük Artış: Düşük ve orta gelirli ülkelerde gözlendi.
Ülkeler Arası Diyabet Yoğunluğu
Diyabet vakalarının yarısından fazlası sadece dört ülkede bulunuyor:
- Hindistan: 212 milyon
- Çin: 148 milyon
- ABD: 42 milyon
- Pakistan: 36 milyon
Diğer yüksek vaka oranları:
- Endonezya: 25 milyon
- Brezilya: 22 milyon
Pasifik Adaları, Karayipler, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki bazı ülkelerde diyabet yaygınlığı yüzde 25'in üzerinde.
Diyabetin Nedenleri
Diyabet, insülin üretimi veya kullanımındaki sorunlardan kaynaklanır ve kontrol altına alınmadığında ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Tip 1 Diyabet: Otoimmün hastalık, önlenemez.
- Tip 2 Diyabet: Çoğunlukla önlenebilir.
- Aşırı kilo
- Sağlıksız beslenme
- Yetersiz egzersiz
- Genetik yatkınlık
Tip 2 diyabet, vakaların %95'inden fazlasını oluşturuyor ve obezite artışıyla doğrudan bağlantılı.
Sağlık Eşitsizlikleri
Çalışma, düşük ve orta gelirli ülkelerde diyabet tedavisine erişimde ciddi eşitsizlikler olduğunu ortaya koydu.
- 2022'de diyabet hastalarının %55'inden fazlası tedavi gördü.
- Ancak düşük gelirli ülkelerde bu oran hala oldukça düşük.
Dr. Ranjit Mohan Anjana, "Diyabetin sakatlayıcı ve ölümcül etkileri göz önüne alındığında, önleme ve tedaviye yönelik küresel çabalar artırılmalı" dedi.
Diyabetle Mücadelede Öneriler
Uzmanlar, diyabet salgınının kontrol altına alınması için şu önlemleri öneriyor:
- Sağlıklı Beslenme: Uygun fiyatlı ve erişilebilir sağlıklı yiyecekler sağlanmalı.
- Eğitim: Çocukların okullarda ücretsiz sağlıklı yiyeceklere erişimi artırılmalı.
- Egzersiz: Halka açık spor merkezleri ve güvenli yürüyüş alanları oluşturulmalı.
- Tedavi Erişimi: Uygun maliyetli ve etkili glikoz düşürücü ilaçlara erişim yaygınlaştırılmalı.
Ekonomik ve Toplumsal Tehdit
Avrupa Diyabet Çalışmaları Derneği Başkanı Chantal Mathieu, diyabetin sadece sağlık sistemlerini değil, aynı zamanda ekonomileri de tehdit ettiğini vurguladı:
- Artan tedavi maliyetleri
- Çalışma gücünde kayıplar
- Kronik hastalıkların getirdiği ekonomik yük